Resultaten telewerk werkgeversbevraging 2025

Bij de start van 2025 hebben Vias institute en het expertisecentrum Next Generation Work van Antwerp Management School een bevraging gevoerd rond telewerk bij Belgische werkgevers. De online bevraging werd uitgevoerd tussen 20 januari en 17 februari 2025 bij 759 werkgever-respondenten, waarvan 25% bedrijfsleiders, 40% leidinggevenden en 35% HR-verantwoordelijken.

Het onderzoek werd gevoerd in opdracht van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer en de resultaten van de bevraging hebben we te danken aan de steun van VBO/FEB, HRPro.be, SD Worx, Securex, De Tijd en HRmagazine.

Bevindingen

Telewerk vandaag en in de toekomst

Anno 2025 is structureel telewerk het meest vertegenwoordigd bij onze respondenten; bij 86,1% van de organisaties met meer dan 500 medewerkers, bij ongeveer 3/4^e van de kleinere organisaties.

Ook in de toekomst zien we dat diezelfde meerderheid van de organisaties, ongeacht hun grootte, structureel telewerk zullen blijven aanbieden.

Als we kijken naar het maximum aantal telewerkdagen per week, zien we dat dit meestal 2 dagen (34,9%) of 3 dagen (33,5%) per week is.

Als we kijken naar het gemiddeld aantal telewerkdagen per week, zien we dezelfde cijfers; medewerkers die telewerken doen dat gemiddeld 2 of 3 dagen per week.

Effecten van telewerk

Om een goed beeld te krijgen van hoe “werk-gevers” naar telewerk kijken, bevroegen we zowel bedrijfsleiders, leidinggevenden als HR-verantwoordelijken^[1].

De overgrote meerderheid van onze respondenten (CEO 75%, LD 81%, HR 83%) ziet duidelijk de positieve effecten van telewerk op de tevredenheid en motivatie van medewerkers. Ook de positieve effecten op aantrek en het behoud van talent zijn voor 3/4 van de werkgevers duidelijk.

Een negatief effect heeft telewerk volgens ongeveer 2/3 van onze respondenten op verbinding met collega’s (68%), collegiale relaties (63%) en ongedwongen gesprekken (68%). Een negatief effect dat ook al in het impact-COVID onderzoek van AMS duidelijk naar voren kwam (Vangronsvelt & De Vos, 2021)^[2]. Organisaties trachten dit tegen te gaan door fysieke bijeenkomsten; zowel informele (63% - bv. after work events, team building) als formele (74% - bv. team meeting, terugkomdag).

De impact op werkdruk zien onze respondenten als eerder beperkt (CEO 57%, LD 53%, HR 61% ziet geen impact, iets meer dan 1/4^e een daling, iets minder dan 1/4^e een stijging). De impact op ziekteverzuim daarentegen wordt ook overwegend positief ervaren. Ongeveer 1 op 2 van de werkgevers in onze steekproef (48% CEO, 60% LD, 63% HR) ziet het ziekteverzuim dalen dankzij telewerk (t.o.v. resp. 45%, 37% en 33% geen impact).

Ook de impact van telewerk op productiviteit wordt overwegend positief ingeschat (CEO 44%, LD 71%, HR 66%), hoewel 32% van de bedrijfsleiders ook een negatieve impact ziet.

Dat is niet zo verschillend van de bevindingen van de AMS-werkgeversbevraging van 2021: ook toen al zag 47% van de bedrijfsleiders positieve effecten van telewerk op de concentratie van medewerkers (t.o.v. 23% negatief).

Wanneer het over samenwerken gaat, zien onze respondenten meer moeilijkheden. De impact van telewerk op het vinden van oplossingen als team wordt door de meerderheid als moeilijker ervaren (CEO 57%, LD 41%, HR 50%, t.o.v. makkelijker: 17%, 24%, 14%). Ook het managen van een team (CEO 54%, LD 39%, HR 53%) en de interactie in meetings met zowel fysiek als online aanwezige deelnemers (CEO 67%, LD 53%, HR 62%) ervaren ze moeilijker.

Organisatie van telewerk

Ook vroegen we onze werkgever-respondenten op welk niveau in de organisatie er beslist werd over wanneer medewerkers telewerken. Wat betreft het aantal dagen (dat medewerkers op de werkplek verwacht worden), ligt de beslissing in ongeveer 1 op de 2 gevallen op het niveau van de organisatie. Denk bv. aan een telewerkbeleid of -policy.  In mindere mate werd hierover beslist door de leidinggevende, het team, en de medewerker zelf – alle drie ongeveer bij 15% van de respondenten. Als we inzoomen op de kleine organisaties (<10 medewerkers) zien we wel dat de beslissing veel vaker door de medewerker zelf wordt genomen (38%).

Wat betreft de dagen waarop (medewerkers op de werkplek verwacht worden) ligt dit iets anders. In ongeveer 1/3^e van de gevallen ligt deze beslissing op het niveau van het individu en nog eens in 1/3^e van de gevallen op het niveau van het team; veel vaker dan op niveau van de organisatie (ongeveer bij 15% van de respondenten).

Wat betreft dagindeling, zien we dat bijna nergens medewerkers volledig zelf mogen bepalen wanneer ze werken als ze telewerken (minder dan 10%). Meer dan 1 op 2  van de respondenten geeft aan dat medewerkers grotendeels worden verwacht om tijdens de werkuren te werken, maar ze mogen een aantal momenten per dag flexibel indelen. Iets meer dan 1/4^e van de respondenten duidt de lichtjes meer flexibele optie aan: medewerkers mogen zelf bepalen wanneer ze werken als ze telewerken, maar moeten wel op een aantal vaste momenten per dag aan het werk zijn (bv. meeting, overleg,…).

Een ideaal beleid?

Wanneer we vragen naar “de ideale situatie m.b.t. telewerk”[3], zien we verschillen in hoe leidinggevenden en bedrijfsleiders naar telewerk kijken. Terwijl 22% van de leidinggevenden van mening is dat het maximum aantal dagen dat een medewerker mag telewerken verhoogd mag worden, staat slechts 4% van de bevraagde bedrijfsleiders hier achter (meerderheid van beide groepen vindt dat max. aantal dagen niet hoeft te veranderen, CEO 66% en LD 57%). Ook wat flexibiliteit betreft waarmee een medewerker de telewerkdagen kan plannen, vindt 23% van de leidinggevenden dat deze hoger mag, ten opzichte van slechts 7% van de bedrijfsleiders. (Ook hier: meerderheid van beide groepen gaat voor ‘geen verandering’, CEO 71% en LD 64%).

Het belang van telewerk voor verkeersveiligheid:

In de laatste 5 jaar is het aantal werknemers dat minstens één dag per week telewerkt sterk toegenomen. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke daling in woon-werkverkeer. De Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer schat dat telewerkers dagelijks 34 miljoen kilometer uitsparen[4]. Vias institute berekende dat deze vermeden kilometers direct bijdragen aan een veiligere mobiliteit. In 2023 voorkwam telewerken naar schatting 1.126 verkeersongevallen en werden 9 dodelijke en 80 zwaargewonde slachtoffers vermeden.

Om de verkeersveiligheid verder te verbeteren, blijft het stimuleren van telewerk een belangrijke maatregel. Dit sluit aan bij de doelstelling ‘All for Zero’, die streeft naar een halvering van het aantal verkeersdoden tegen 2030 en uiteindelijk nul verkeersdoden in 2050.

De bevraging bij werkgevers laat zien hoe bedrijfsleiders, leidinggevenden en HR-professionals vandaag kijken naar telewerk. In een volgende fase zullen de inzichten worden gebruikt om nuttige tools aan te reiken aan werkgevers.

Duiding en referenties

• In totaal namen 191 bedrijfsleiders, 305 leidinggevenden en 263 HR-verantwoordelijken deel aan onze enquête, en dit in de periode 20 januari tot 17 februari 2025.
• De grote meerderheid van de organisaties waarvoor onze respondenten werken liggen in Vlaanderen (62%). De overige 30% in Brussel Hoofdstedelijk Gewest en 8% in Wallonië.
• 35% van de respondenten komen uit organisaties met meer dan 500 werknemers. Verder: 15% tussen 200 en 499 werknemers, 19% tussen 50 en 199, 22% tussen 10 en 49 en 9% uit organisaties met minder dan 10 werknemers.

[1] De freelancers en werknemers die ook de vragenlijst invulden, zijn in dit rapport niet meegenomen. Om de leesbaarheid van het rapport te vergroten, verwijzen we naar bedrijfsleiders als “CEO”, leidinggevenden als “LD” en HR-verantwoordelijken als “HR”.

[2] Vangronsvelt, K., & De Vos, A. (2021). De impact van COVID-19 op menselijk kapitaal in organisaties. Over.Werk. Tijdschrift van het Steunpunt Werk, 31(1), 95-101.

[3] We splitsen te respondenten hier op in enerzijds CEO/HR/LD die reeds een telewerk beleid hadden en anderzijds CEO/HR/LD die nog geen telewerk beleid hadden in de organisatie. De resultaten hier hebben betrekking op die organisaties waar wel een telewerkbeleid aanwezig is.

[4] https://www.telewerken.be/in-cijfers/bemob-enquete-telewerk-in-belgie-in-2024