Een schriftelijke neerslag is verplicht, hetzij in de vorm van een overeenkomst of in de vorm van een wijziging van het contract. Artikel 6 § 2 van de cao nr 85 specificeert wat er minimum moet instaan:
Werkgever: wettelijk kader
Heb je interesse om als werkgever een beleid rond telewerken uit te stippelen? Dat pak je beter meteen goed aan. In deze toolbox vind je een pak informatie waarmee je aan de slag kunt. Zowel over de juridische aandachtspunten, de praktische stappen als over de voor- en nadelen van telewerk. Laat je ook inspireren door onze praktijkvoorbeelden!
Wettelijk kader
Welk wettelijk kader?
Er bestaat een verschil tussen structureel en occasioneel telewerken. Beide vormen hebben hun eigen voorschriften. Wat zegt jouw collectieve arbeidsovereenkomst (cao) hierover? Wist je dat er zoiets bestaat als een welzijnscode op het werk? Maar laat je vooral niet afschrikken!
Cao nr. 149? Dat is diegene die ook het ‘verplichte’ thuiswerken tijdens de coronacrisis regelt. Hierbij wordt er extra aandacht gevestigd op het welzijn op het werk. Ben je nog niet meer helemaal mee en wil je er meer over te weten komen? Klik hier!
Europese impuls
Vanaf het einde van de jaren tachtig tot het begin van de jaren 2000 werd de term ‘telewerken’ populair in Europa. Dat was vooral dankzij de Europese Commissie. Zij ondersteunde heel wat onderzoek over het onderwerp.
Aan het begin van de jaren 2000 kende telewerken in de meeste lidstaten een echte boom. In juli 2002 ondertekenden de verschillende Europese sociale partners een kaderovereenkomst over telewerk. In 2008 volgde een evaluatierapport van de Europese Commissie over de implementatie van deze overeenkomst.
Sindsdien: weinig cijfers, studies of projecten over telewerken.
Wettelijk kader voor de privésector
Structureel telewerken
Is opgenomen in cao nr. 85 (9 november 2005), gewijzigd in cao nr. 85 bis (27 februari 2008).
Je kunt het toestaan vanuit het huis van de telewerker of een andere door hem gekozen plaats (art 4).
Voor de implementatie van structureel telewerk is altijd een schriftelijk document vereist (art 6). Ofwel een schriftelijke overeenkomst bij de start wanneer telewerk als deel van de functie werd gezien. Ofwel een wijziging van de arbeidsovereenkomst wanneer telewerken initieel niet in het contract stond.
Je kunt in het arbeidsreglement de perioden openemen waarop de werknemer op jouw verzoek al dan niet mag telewerken (art 10, § 2, wet van 8 april 1965 tot vaststelling van het arbeidsreglement). Het is daarom niet vereist dat je het arbeidsreglement wijzigt.
Structureel telewerken wordt uitgevoerd op vrijwillige basis, zowel voor jou als voor de werknemer.
Lees meer op de site van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Occasioneel telewerken
Is opgenomen in de wet rond werkbaar en wendbaar werk van 5 maart 2017. Dit is van toepassing op werkgevers en werknemers die onderworpen zijn aan de wet van 5 december 1968 op collectieve arbeidsovereenkomsten en gemengde comités.
Hij kan ook persoonlijke redenen aanvoeren die hem beletten zijn werk te verrichten in de gebouwen van het bedrijf.
De voorwaarden
- De aard van het werk of de activiteiten van de telewerker moeten verenigbaar zijn met afstandswerk.
- De werknemer moet zijn vraag tot occasioneel telewerk vooraf en binnen een redelijke termijn (niet gespecificeerd in de wet) aan jou motiveren.
- Wordt uitgevoerd op vrijwillige basis, zowel voor jou als voor de werknemer. Je sluit als werkgever met je werknemer een gemeenschappelijke overeenkomst. Je kunt het verzoek tot occasioneel telewerken weigeren mits motivatie.
Lees meer op de site van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Vergoedingen voor privésector
Structureel telewerken
In de meeste gevallen geven werkgevers computerapparatuur om thuis te werken, zoals een laptop, telefoon of headset, internetverbinding, ... Sommige werkgevers geven ook een (aanvullende) telewerkvergoeding.
Art. 9 van cao n° 85 specifieert dat de werkgever verantwoordelijk is voor het beschikbaar stellen, het installeren en het onderhouden van de benodigde apparatuur voor telewerk. De werkgever vergoedt of betaalt uitsluitend de kosten van de verbindingen en de communicatie die verband houden met het telewerk. Indien de telewerker zijn eigen apparatuur gebruikt, berekent de werkgever de verschuldigde kosten vóór het begin van telewerk. Deze zijn pro rata de telewerkdiensten of volgens een door de partijen overeengekomen verdeelsleutel.
Bespreek het privégebruik af wanneer je apparatuur geeft aan de werknemer (laptop, internet, tablet ...). Zo kun je het voordeel alle aard berekenen.
Je beslist zelf over het behouden van woon-werkvergoedingen tijdens de telewerkdag.
Occasioneel telewerken
Voor occasioneel telewerken definieert de wet rond het uitvoerbare en beheersbare werk van 5 maart 2017 geen verplichting om de kosten te dekken voor werkverplaatsingen en communicatie. De vergoeding is enkel op initiatief van jou als werkgever.
Andere vormen van telewerken
Telewerken vanuit een satellietkantoor of een coworking center is niet specifiek geregeld. Ook niet in termen van compensatie. In CTC nr. 19g van 20 februari 2009 rond de financiële bijdrage van de werkgever aan de vervoersprijs van werknemers staat: de werkgever moet ingrijpen in de prijs van het vervoer om zich van hun huis naar hun werkplek te verplaatsen.
Artikel 20, lid 1, van de wet op de arbeidsovereenkomsten van 3 juli 1978, bepaalt ook dat de werkgever de werknemer de hulp, instrumenten en materialen moet verschaffen die nodig zijn voor de uitvoering van het werk.
Goed om weten
Als bedrijf kun je de huur voor een coworking space of elke andere werkplek 100% inbrengen als kost in de boekhouding.
Telewerkovereenkomst voor werknemers
Structureel telewerken
-
Frequentie van telewerken, eventueel ook de vastgelegde telewerkdagen, en indien van toepassing de dagen en/of uren aanwezigheid in het bedrijf.
-
Periodes waarin de telewerker beschikbaar is en de beschikbare middelen.
-
Voorwaarden voor beroep op technische ondersteuning.
- De regelingen voor de dekking van de kosten en de mogelijke telewerkuitkering. Hierbij wordt in het bijzonder verwezen naar het privégebruik van door het bedrijf beschikbaar gesteld materiaal.
- Voorwaarden opschorten of stoppen van telewerken en indien van toepassing de duur van telewerk en de aanvraagperiode.
- De plaats of plaatsen die de telewerker gekozen heeft om zijn of haar werk uit te voeren.
Daarnaast kun je een charter over telewerken of een document met praktijkvoorbeelden verspreiden onder je werknemers. Dit is geen verplichting, maar het komt vaak voor.
Occasioneel telewerken
Je kunt als werkgever (zonder verplichting) via een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) of in een werkreglement bepalen wanneer werknemers occasioneel telewerk kunnen aanvragen.
Wat je kunt opnemen:
- Functies en/of bedrijfsactiviteiten die compatibel zijn met occasioneel telewerken.
- De procedure voor het aanvragen en verlenen van occasioneel telewerk.
- De eventuele beschikbaarheid van de benodigde apparatuur voor occasioneel telewerken en technische ondersteuning.
- De eventuele beschikbaarheid van de werknemer tijdens occasioneel telewerken.
- De eventuele vergoeding door de werkgever van kosten gelinkt aan occasioneel telewerken.
Goed om weten
Wat is een waarschuwing voor thuiswerk? Het is een initiatief van de FOD Werkgelegenheid en Sociaal Overleg om werk van thuis uit te bevorderen bij slecht weer.
Wettelijk kader voor Federale Overheidssector
Het koninklijk besluit van 9 maart 2017 wijzigt en vult het koninklijk besluit aan van 22 november 2006 over telewerken en werken in een satellietkantoor. Hierdoor is ook het recurrente telewerken en telewerken in een satellietkantoor gedekt. Het koninklijk besluit is gericht op statutaire en contractuele ambtenaren.
Wat je vooral moet onthouden:
-
Het directiecomité besloot om telewerk en/of werken vanuit satellietkantoren overal in overheidsorganisaties te introduceren.
- Een verantwoordelijke beschikt over de mogelijkheid om voor zijn team al dan niet terug te komen op zijn beslissing.
-
Het totale werkregime van een werknemer mag nooit volledig bestaan uit telewerken en werken vanuit een satellietkantoor. De maximale limiet voor telewerk wordt nu op jaarbasis vastgelegd. Deze kan niet meer bedragen dan drie vijfde van het werkregime van de werknemer.
-
Er is geen aanvullende compensatie naast de levering, installatie en onderhoud van de apparatuur die nodig is voor telewerken.
Vergoedingen voor Federale Overheidssector
-
De werkgever is verantwoordelijk voor de levering, installatie en het onderhoud van apparatuur die nodig is voor telewerken. Ongeacht of het gaat om structureel of occasioneel telewerken, of werken vanuit een satellietkantoor.
-
Het wettelijk kader biedt geen specifieke aanvullende vergoedingen of aanvullende verplaatsingsvergoedingen.
-
In het geval van het gebruik van privémateriaal voor zakelijke doeleinden (bv. laptop, internet) worden de kosten die aan de werkgever kunnen worden toegerekend op voorhand berekend en dit pro rata de geleverde diensten.
-
In het geval materiaal door de werkgever ter beschikking gesteld wordt (bv. laptop, internet, tablet) moet de vraag van privégebruik worden gesteld, zodat de waarde berekend kan worden van voordeel van welke aard ook.
Er is een schriftelijke overeenkomst nodig via een wijziging van de arbeidsovereenkomst (contractuele ambtenaren) of via een besluit (statutaire ambtenaren). Deze documenten bevatten voor elke persoon informatie over:
-
De plaats van telewerken.
-
Het aantal telewerkdagen en het aantal aanwezigheidsdagen op kantoor.
-
De beschikbaarheid (wanneer, op welke manier, ...).
-
Voorwaarden rond het takenpakket.
-
De methode hoe het werk geëvalueerd wordt.
-
De tijden waarop de telewerker technische assistentie kan vragen.
De wijziging van de arbeidsovereenkomst en het decreet gelden gedurende een vooraf bepaalde periode. Ze worden over het algemeen stilzwijgend verlengd aan het einde van de periode. De werkgever en de werknemer kunnen op hun verzoek het telewerk beëindigen.
Wettelijk kader voor de regionale overheidssector
Onder 'Downloads' kunt u documenten voor elk gewest terugvinden.